สมองหลั่งสารอะไร เวลาชนะพนัน ก่อนจะทำให้ “มีความสุข”

สมองหลั่งสารอะไร เวลาชนะพนัน ? หลายคนอาจเคยสงสัยว่า ทำไมตัวเองถึงรู้สึกมีความสุข หลังจากที่ได้เล่นการพนัน โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่แจ็คพอตแตก หรือแม้แต่การเกือบชนะรางวัล ที่ไม่ได้รับผลตอบแทนใด ๆ เลย ในบทความนี้ เรามีข้อเท็จจริงเกี่ยวกับความรู้สึกดี ๆ ที่ผู้เล่นกำลังเป็นอยู่

โดปามีน (Dopamine) คือสารอะไร ?
สารโดปามีน ส่งผลต่อนักพนัน อย่างไร ?
ผลกระทบ เมื่อนักพนัน ได้รับสารโดปามีน

สมองหลั่งสารอะไร เวลาชนะพนัน ?

สมองหลั่งสารอะไร เวลาชนะพนัน ? หลังจากที่ได้มีการรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง พบว่า สมองจะหลั่งสาร “โดปามีน” ออกมา เนื่องจากเป็นสารที่เชื่อมโยงกับ ความรู้สึกพึงพอใจ หรือหลายคนเรียกว่า “สารแห่งความสุข” ที่มีความสำคัญต่อแรงจูงใจ และพฤติกรรมการแสวงหารางวัล ของมนุษย์

โดปามีน (Dopamine) คือสารอะไร ?

โดปามีน (Dopamine) คือ สารสื่อประสาท ที่ออกฤทธิ์ในบริเวณสมอง เพื่อมอบความรู้สึกพึงพอใจ อีกทั้งสารโดปามีน ยังมีบทบาทสำคัญ ในการควบคุมความจำ อารมณ์ การนอนหลับ การเรียนรู้ สมาธิ การเคลื่อนไหว และการทำงานของระบบประสาทอื่น ๆ ของร่างกาย

ดังนั้น เมื่อคุณเริ่มรู้สึกดี จากการประสบความสำเร็จ หรือได้ทำอะไรสนุก ๆ นั่นเป็นเพราะคุณ มีสารโดปามีนในสมองเพิ่มขึ้น รวมไปถึง เมื่อคุณเริ่มรู้สึกถึงการได้รับ “รางวัล” ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญ ที่ทำให้โดปามีน ได้เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้อง กับการเสพติดความรู้สึกดี ๆ และอยากกลับมารู้สึกเช่นนั้นอีกครั้ง

ที่มา: Dopamine (สิงหาคม 2023) [1]

สารโดปามีน ส่งผลต่อนักพนัน อย่างไร ?

เนื่องจาก โดปามีน เป็นสารสื่อประสาท ที่สร้างขึ้นในสมอง ซึ่งถูกเรียกว่า “ศูนย์รวมแห่งรางวัล” และมีบทบาทสำคัญ ในการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ มากมาย ที่มักจะสัมพันธ์กับพฤติกรรม และโรคต่าง ๆ หากมีระดับโดปามีนที่สูง หรือต่ำจนเกินไป ซึ่งจะส่งผลอย่างไรบ้างนั้น ตามไปดูกัน

เมื่อได้รับโดปามีน ในปริมาณที่เหมาะสม จะส่งผลต่อความรู้สึก ดังนี้

มีความสุข
มีแรงบันดาลใจ
มีความมุ่งมั่น

หากได้รับโดปามีน ในปริมาณที่ต่ำเกินไป จะส่งผลต่อความรู้สึก ดังนี้

รู้สึกเหนื่อย
ขาดแรงจูงใจ
ไม่มีความสุข
อารมณ์แปรปรวน
ปัญหาการนอนหลับ
ความต้องการทางเพศต่ำ

หากได้รับโดปามีน ในปริมาณที่สูงเกินไป จะส่งผลต่อความรู้สึก ดังนี้

มีความสุขมาก
มีความก้าวร้าวมากขึ้น
ความต้องการทางเพศสูง

ที่มา: Dopamine: What It Is, Function & Symptoms (23 มีนาคม 2022) [2]

ผลกระทบ เมื่อนักพนัน ได้รับสารโดปามีน

การหลั่งสารโดปามีน ที่ถูกเชื่อมโยงกับ “ความสุข” และ “ความต้องการ” นั้น แม้ว่าจะเกิดขึ้นในระยะเวลาสั้น ๆ แต่มันก็เพียงพอ ที่จะทำให้นักพนัน ปรารถนาที่จะได้รับความสุข และอยากทำมันอีกครั้ง จนนำไปสู่ผลกระทบ ที่ทำให้บุคคลใดบุคคลหนึ่ง ติดอยู่ในวังวนแห่งการเสพติด

เปิดตัวเลข คนไทยติดการพนัน ในปี 2023

จากการเปิดเผยข้อมูลของ ศูนย์ศึกษาปัญหาพนัน ในปี 2023 พบว่า มีเด็ก (อายุ 15-18 ปี) เล่นการพนันกว่า 1.06 ล้านคน และเป็นเยาวชน (อายุ 19-25 ปี) มากถึง 3.92 ล้านคน เนื่องจากแรงจูงใจต่าง ๆ ที่ทำให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ เริ่มก้าวเข้าสู่วงจรของการพนันออนไลน์ มากกว่า 4 ล้านคน

ซึ่งจากข้อมูลในปี 2023 มีเด็ก (อายุ 15-18 ปี) เพิ่มขึ้นถึง 2.31 แสนคน เมื่อเทียบกับปี 2021 ในขณะที่ เยาวชน (อายุ 19-25 ปี) และผู้สูงวัย (อายุ 60 ปีขึ้นไป) มีจำนวนคนเล่นพนัน สูงกว่าปี 2021 กลุ่มละประมาณ 4 แสนคน โดยที่นักพนันมากกว่า 7.45 ล้านคน ระบุว่า ตนเองได้รับผลกระทบ จากการติดพนัน

ที่มา: เปิดข้อมูลปี 66 เด็กไทย 15-18 ปี เล่นพนัน 1.06 ล้านคน เกิดหนี้สิน (29 พฤศจิกายน 2024) [3]

เผยผลกระทบ ที่เกิดจากปัญหาการพนัน

จากผลวิจัยของ ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พบว่า ผลกระทบ ที่เกิดจากปัญหาการพนัน ส่วนใหญ่จะมาจากสุขภาพจิต โดยนักพนันที่มีปัญหา จะมีความผิดปกติทางด้านอารมณ์ อย่าง โรคซึมเศร้า มากกว่า 70% และความผิดปกติด้านอารมณ์รุนแรงถึง 30%

รวมไปถึง ผลกระทบจากการติดพนันอย่างหนัก จนนำไปสู่ การคิดเรื่องฆ่าตัวตาย ประมาณ 17% ถึง 24% ซึ่งส่วนใหญ่ มักจะเกิดขึ้นทันที หลังจากที่นักพนัน ได้สูญเสียเงินไปจำนวนมาก ที่ส่วนหนึ่ง มาจากการหลั่งสารแห่งความสุข ในขณะที่ชนะรางวัล และเชื่อว่าตนเอง มีทักษะการเล่นพนัน ที่เอาชนะได้

คลิกเพื่ออ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ ที่ manarom

บทสรุป สมองหลั่งสารอะไรเวลาชนะพนัน

สรุป สมองหลั่งสารอะไรเวลาชนะพนัน จากที่ได้อธิบายได้ข้างต้น หลังจากที่นักพนันชนะรางวัล สมองจะหลั่งสารที่มีชื่อว่า โดปามีน (Dopamine) ทันที เพื่อมอบความรู้สึกพึงพอใจ ทำให้นักพนันมีความสุข ที่ได้รับรางวัล ซึ่งจะยิ่งส่งเสริมพฤติกรรมนั้น ๆ และเกิดการเสพติดในท้ายที่สุด

จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง ถ้าโดปามีนสูงเกินไป ?

ภาวะที่ทำให้ โดปามีนอยู่ในระดับสูงนี้ เรียกว่า “Dopamine agonist toxicity” คือ ภาวะเป็นพิษจากโดปามีน ที่อาจเกิดขึ้นในกลุ่มคน ที่รับประทานยา Dopamine agonists เพื่อใช้รักษาโรคพาร์กินสัน ซึ่งในบางกรณี หากสมองผลิตโดปามีนมากเกินไป อาจทำให้เกิดภาพหลอน และหัวใจเต้นเร็วได้

สารโดปามีน ทำให้คนเสพติด ได้หรือไม่ ?

เนื่องจาก โดปามีน เป็นสารสื่อประสาทชนิดหนึ่ง ที่มีบทบาทสำคัญ ในระบบการให้รางวัลของสมอง ดังนั้น หากใครที่ติดทำกิจกรรม ที่หลั่งสารโดปามีนมากเกินไป เช่น เสพยา หรือมีพฤติกรรมเสี่ยงต่อสุขภาพ เพราะรู้สึกพึงพอใจอย่างมาก สิ่งนี้อาจนำไปสู่วงจรของการเสพติดได้